-रामचन्द्र पौडेल, वरिष्ठ नेता, नेपाली कांग्रेस
डा.गोविन्द केसीको मागलाई लिएर सरकार र प्रमुख प्रतिपक्ष नेपाली कांग्रेसबीचको दुरी बढ्दै गएको छ । कांग्रेसले केसीको मागलाई नै एजेण्डा बनाएर सडक र सदनमा आन्दोलन गरेको छ भने सरकारले केसीको माग पूरा गर्ने संकेत देखाएको छैन । डा. केसीलाई हतियार बनाएर कांग्रेसले सरकारविरुद्ध आन्दोलन गरेको कतिपयको अरोप छ । यिनै विषयवस्तुमा केन्द्रित रहेर ऋषि धमलाले कांग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलसँग कुराकानी गरेका छन् । नेपाली रेडियो नेटवर्कको कार्यक्रम नेपाली बहसका लागि गरिएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ ।
डा. गोविन्द केसीको अनशन र सरकारको अडानलाई कसरी लिनुभएको छ ?
डा. गोविन्द केसीको अनशन लामो अवधिसम्म लम्बिएको छ । तर सरकारले वार्ता गरेर अनशन तोडाउने र जीवन रक्षा गर्ने काम गरेको छैन । यो दुखद पक्ष हो । यसबारेमा सरकारले धेरै ठूलो जिम्मेवारी लिनुपर्ने हुन्छ ।
नेपाली कांग्रेसले केसीको समर्थन त गर्यो, तर समस्या समाधानको उपाय त खोज्न सकेन नि ?
नेपाली कांग्रेसले केसीको मागलाई समर्थन गरेको छ । समस्याको समाधान गर्ने त सरकारको जिम्मेवारी हो । उहाँलाई अनशन तोड्न लगाउने, माग पूरा गर्ने काम सरकारले गर्नुपर्छ । जीवन रक्षा त गर्नुपर्यो नि । सरकार जिम्मेवारीच्यूत हुनु हुँदैन ।
सरकारले त केसीको मागलाई संविधानविपरितको माग भनेको छ नि ?
विधेयक संसदमा गएको छ । पहिला नै अध्यादेशको रुपमा विधेयक आएको थियो । तर अहिलेको सरकारले अध्यादेश तोडमोड गरेर विधेयक ल्याउनु गल्ती हो । यो विधेयकलाई करेक्सन गरेर ल्याउुनपर्छ भन्ने माग कसरी संविधानविपरित हुन्छ ?
काठमाण्डौ उपत्यकामा नयाँ मेडिकल कलेजलाई सम्बन्धन दिने कि नदिने भन्ने विषयमा विवाद छ । यसमा तपाईको धारण के हो ?
मेडिकल कलेजलाई सम्बन्धन त दिनुपर्छ । तर निश्चित मूल्य र मान्यताका आधारमा दिनुपर्छ । अहिले देशका कुना काप्चामा जनताले स्वास्थय सेवा पाएका छैन । सबै स्वास्थ्य संस्था काठमाण्डौ उपत्यकामा मात्रै थुपारेर हुँदैन । यसो गर्दा दुरदराजका गरिब जनताले स्वास्थ्य शिक्षा र सेवा पाउन सक्दैनन् । डा. केसीले दुःखी गरिब जनताको पक्षमा आवाज उठाएका छन् । तर आफूलाई वैज्ञानिक समाजवादी मान्ने सरकारको यो दशा छ । संविधानले भनेको समाजवादउन्मुख राज्य प्रणाली विरुद्ध सरकारको क्रियाकलाप देखिएको छ । अहिले सरकार आफैँ नाङ्गिदै छ ।
अन्तराष्ट्रिय अभ्यासअनुसार मेडिकल कलेजलाई सम्बन्धन दिनुपर्छ भन्ने जनमत पनि छ नि ?
कस्तो कुरा गर्या ? अन्तराष्ट्रिय अभ्यास भनेको के हो ? विश्व स्वास्थ्य संगठनको नियम पनि पढ्नुपर्यो नि । के हो अन्तराष्ट्रिय अभ्यास भनेको ? मेरो भनाई त नेपालको राजनीतिक व्यवस्था अमेरिकाको मोडलमा जानुहुँदैन, बेलायतको मोडलमा जानुपर्छ । गरिब निमुखाहरुले न्याय पाउनुपर्छ । समाजसेवा र सामाजिक सेवा बेलायतको जस्तो हुनुपर्छ । बेलायतमा निःशुल्क स्वाथ्यसेवाको व्यवस्था छ । तर अहिलेको सरकार गलत बाटोतिर गइरहेको छ ।
नेपाली कांग्रेस सबै मेडिकल कलेजलाई राष्ट्रियकरण गर्नुपर्छ भन्ने पक्षमा हो ?
अहिले नै राष्ट्रियकरण नै गर्नुपर्छ भन्ने होइन । भएका मेडिकल कलेजलाई प्रभावकारी अनुगमन गरेर गुणस्तरीय बनाउनुपर्छ । तर सरकारले राष्ट्रियकरण गर्न सक्छ भने कांग्रेसले विरोध गर्दैन । व्यवहारिकता हेरेर सरकारले जिम्मेवारी लिनुपर्छ ।
पछिल्लो समय नेपाली कांग्रेसको औपचारिक धारणा त आएन नि ?
मैले केन्द्रिय समितिको बैठक बसेर औपचारिक धारणा सार्वजनिक गर्नुपर्छ भनेको छु । हाम्रा एजेण्डा केके हुन्, आन्दोलन भनेको आफ्नो एजेण्डामा गर्ने हो । डा. केसीको मागलाई समर्थन दिने हो, तर त्यसैलाई कांग्रेसको आन्दोलन बनाउनु हुँदैन । समर्थनमा सशक्त आवाज दिन्छौँ तर आन्दोलनको मुद्दा त भ्रष्टाचार, महङ्गी, अनावश्यक कर लगायतका विषयमा गर्ने हो । संविधान मिचिएको छ । सभामुख र उपसभामुख एउटै दलबाट राखिएको छ । यो संघीय लोकतान्त्रिक संविधान विपरितको हर्कत हो । यसका विरुद्धमा हामी १५ गते सांकेतिक विरोध गर्छौँ ।
भनेपछि डा. केसीको मागलाई लिएर कांग्रेसले आन्दोलन गर्दैन ?
हामी उहाँलाई समर्थन दिन्छौँ । केसीलाई मार्न पाउँदैनस्, खबरदार भन्छौँ । तर हाम्रा एजेण्डा त आफ्नै हुनुपर्छ ।
डा. केसीका माग पूरा गर्न सरकार तयार भएन भने कांग्रेसले संसद अवरुद्ध गरिरहने हो ?
सरकारले यस्तो बदमासी गर्यो भने त कांग्रेस मात्रै होइन, सारा जनता उठ्छन् नि । कांग्रेसले लोकतान्त्रिक प्रतिपक्षको भूमिका निर्वाह गर्छ । संसद अवरुद्ध गर्ने वा नगर्ने भन्ने त सरकारको गतिविधिमा भर पर्छ ।