एजेन्सी, २२ जेठ । चिनियाँ अधिकारीहरूले तिब्बती राजनीतिक बन्दी नोर्जिन वाङ्मोलाई रिहा गरेका छन्। उनलाई सन् २०२० मा पक्राउ गरिएको थियो । चीनले दमनकारी नीति अपनाएको भन्दै विरोध गरेपछि पक्राउ परेका थिए ।
आत्मदाह गर्ने तिब्बतीहरूको बारेमा जानकारी साझा गरेकोमा तीन वर्षको जेल सजाय सुनाइएको निर्वासनमा बस्ने एक तिब्बतीको भनाई उदृत गर्दै आरएफएले लेखेको छ । ‘नोर्जिन वाङ्मोलाई मे २ मा अप्रत्याशित रूपमा केइगुडोको जेलबाट रिहा गरिएको थियो, जहाँ उनी तीन वर्षको जेल सजाय भोगिरहेकी थिइन्,’ एक तिब्बतीले भने। उनले सुरक्षाको कारणले आफ्नो पहिचान खुलाउन भने अस्वीकार गरे। ‘कारागारमा चरम यातना र दुर्व्यवहारका कारण उनी आफ्नो खुट्टामा उभिन नसक्ने भएको जनाइएको छ ।
‘उनीलाई उपचारका लागि अस्पताल जान अनुमति नदिइएकाले अहिले उनको घरमा उपचार भइरहेको छ,’स्रोतको भनाई उदृत गर्दै आरएफएले लेखेको छ, ‘उनी अझै पनि चिनियाँ सरकारले नजिकबाट निगरानी गरिरहेकी छन्।’
युशुलको खाम केगुडोका वाङ्मोलाई छिङहाइ प्रान्तको तिब्बती स्वायत्त प्रिफेक्चरमा मे २०१३ मा प्रिफेक्चरको चुमारलेब काउन्टीमा आत्मदाह गर्ने तेन्जिन शेराबको बारेमा जानकारी साझा गरेको आरोप लगाइएको थियो।
विवाहित र साना तीन छोराछोरी रहेका ती महिलालाई मे २०२० मा गोप्य परीक्षणपछि सजाय सुनाइएको थियो। बारम्बार अनुरोध गर्दा पनि उनी जेलमा हुँदा उनको परिवारले उनलाई भेट्न अनुमति दिएनन्।
तिब्बतमा चिनियाँ सरकारले लगाएको कडा प्रतिबन्ध र कठोर नीतिका कारण वाङ्मोको मुद्दा उनको गिरफ्तारी भएको २० महिनासम्म तिब्बती निर्वासित समुदायमा पुगेको थिएन। ‘उनलाई पक्राउ गर्नु अघि, उनीसँग स्थानीय पुलिसले करिब २० घण्टा सोधपुछ गरेको थियो,’ निर्वासनमा बस्ने र यस विषयमा जानकारी रहेको अर्की तिब्बतीले भने।
‘उनको हात र खुट्टा दुबै बाँधिएको थियो र उनको परिवारले उनलाई जेलमा लगिनु अघि केहि मिनेट मात्र हेर्न अनुमति दिएको थियो,’ स्रोतको भनाई उदृत गर्दै आरएफएले लेखेको छ। उनको लागि उनको परिवारले ल्याएको लुगा र अन्य सामान पनि फिर्ता गरिएको थियो।
