चितवन । पाखुरीमा बल हुञ्जेल परिवार र इष्टमित्रसँग तीज मनाएका वृद्धाहरू यतिबेला देवघाटमा पर्व सम्झँदै बसेका छन् । कुनै समय कहिले आफू माइत जाने त कहिले घरमै चेलीबेटी डाकेर दर खुवाउने वृद्धाहरू यतिबेला विगत सम्झँदै मलिन अनुहारमा देवघाटका वृद्धाश्रममा बसिरहेका छन् ।
देवघाट क्षेत्र विकास समितिले सञ्चालन गरेको देवघाट समाज कल्याण केन्द्रको वृद्धाश्रममा हाल १९ वृद्धा तथा ११ वृद्धले आश्रय लिइरहेका छन् ।
सिन्धुलीकी ८५ वर्षीया लक्ष्मीमाया श्रेष्ठलाई हिजोआज चाडपर्व आएपछि निकै नरमाइलो लाग्ने गर्छ । उहाँले भन्नुभयो, “घरबाट लखेटिए पनि चाडपर्व आएपछि झलझली आफन्त सम्झन्छु ।” पन्ध्र वर्षअघि श्रीमानको स्वार्गारोहणसँगै घरबाट निकालिनुभएकी उहाँ आफन्तको सहारामा वृद्धाश्रम आउनुभएको हो । “तीजको बेला माइत मावल जानु छैन के गर्नु रु” उहाँले दुःखेसो पोख्नुभयो ।
स्याङजाबाट ६ वर्षअघि आउनुभएकी ८६ वर्षीया चन्द्रकला मरासिनीलाई दिदीबहिनीले बोलाउने गरेको भए पनि जान मन लाग्दैन । “आफू १७ वर्षकी हुँदा श्रीमान बितेपछि चाडपर्वमा कहिल्यै रमाइलो भएन,” उहाँले भन्नुभयो ।
सासु ससुरा भइन्जेल घरमै बसेको भए पनि उहाँको निधनपछि जेठाजुका छोरा बुहारीको टोकसो सहन नसकेर उहाँ यहाँ आश्रित हुनुभएको हो । “मन रमाइलो भएपो चाडपर्व रमाइलो हुन्छ” उहाँले भन्नुभयो ।
विगत १५ वर्षदेखि वृद्धाश्रममै बस्दै आउनुभएकी ८६ वर्षीया सुभद्रा पुडासैनीलाई तीजको गीत गाएर नाचगान गरेको देख्दा आँशु आउँँछ । झलझली परिवार सम्झने भन्दै उहाँले भन्नुभयो, “लक्का जवान छोरो बसले किचेर म¥यो, अब मैले कसका लागि रमाइलो गर्ने ।”
एक छोरी भए पनि वृद्धाश्रममा ल्याएर राखेपछि भेट्न नआएको उहाँको गुनासो छ । हेटाँैडा घर भएकी उहाँलाई श्रीमान्ले अर्की श्रीमती ल्याएपछि घरबाट निकालिएको हो ।
भरतपर महानगरपालिका–११ घर भई हाल वृद्धाश्रम बस्दै आउनुभएकी ८३ वर्षीया शिवकुमारी शर्मा चाडपर्व नआउँदा नै खुशी लाग्ने बताउनुहुन्छ । चाडपर्वले पीडा सम्झाउने भन्दै उहाँले भन्नुभयो, “हामीलाई के तीज, के दशँै, के तिहार ।” तन्नेरी हुँदा गरेका रमाइला पल भने उहाँसामु अहिले पनि ताजै छन् ।
आजभोलि नाचगान गर्न नगए पनि गीत बिग्रिएको देख्दा उहाँलाई राम्रो लागेको छैन । श्रीमान बेपत्ता भएपछि छोराछोरी भएर पनि लखेटिएर वृद्धाश्रममा बस्नुपर्ने बाध्यता रहेको उहाँले बताउनुभयो ।
विसं २०५२ मा खोलिएको सो केन्द्रमा वेसहारा वृद्धवृद्धा राखिँदै आएको छ । केन्द्र हेर्दै आउनुभएका ढकराज कोइरालाका अनुसार चाडपर्व आएपछि वृद्धाश्रममा रहेका वुबाआमा निकै नरमाइलो मान्ने गर्नुहुन्छ । दाताको सहयोगमा चाडपर्वमा मिठो खानेकुरा खुवाउने तथा लत्ताकपडा दिइने गरे पनि यसले उहाँहरूलाई नछुने कोइराला बताउनुहुन्छ ।
वृद्धाश्रममा बस्ने क्रममा वृद्ध भएर भण्डै २०० वृद्धवृद्धाको निधन भइसकेको छ । देवघाटमै अन्य दुई वृद्धाश्रम सञ्चालनमा छन् । रोटरी करुणालय र एनआरएन वृद्धाश्रममा मासिक शुल्क तिरेर वृद्धवृद्धा राख्ने गरिएको छ । ती दुई वृद्धाश्रममा गरी ७० वृद्धवृद्धा छन् । उनीहरूमध्ये कतिपय आफ्नै इच्छाले आएका हुँदा परिवारप्रति ठूलो गुनासो छैन । रासस
