महाभारतमा सतहमा हेर्दा जमिन बाँडफाँड युद्धको सबैभन्दा ठूलो कारण थियो । तर, वास्तविक कारण अर्कै थियो । केही महिलाहरुको हठीपनले कौरव र पाण्डव बिचमा कटुता उत्पन्न भयो र यसले युद्ध लियो । ती महिलाहरुको बारेमा जानकारी लिनुहोस् ।
१.सत्यवती ः महाभारतमा युद्ध हुनुमा एक सत्यवती पनि एउटी महिला हुन् । महाभारत राजा शान्तबाट शुरु हुन्छ । राजा शान्तुनले गंगासँग विवाह गरे र उनको छोराको नाम देवव्रत (भीष्म) भयो । गंगाले छाडेपछि शान्तुनले सत्यवतीसँग विवाह गरे र सत्यवतीले आफ्नो छोरो राज्यको उत्तराधिकारी हुनुपर्ने विवाह गर्नु अघि शर्त राखिन् । यो सुनेर भीष्मले पितालाई वचन दिए कि म आजीवन ब्रहचार्यको अनुसरण गर्दछु र तिम्रो छोरा राज्यको हकदार हुनेछ ।
हस्तिनापुरको सिहांसन कुरु वंशद्वारा ध्वंश भएको प्रमुख कारण सत्यवती थिइन् । यदि भिष्मले सुगन्ध पाएनन् भने वेद व्यास, पाण्डु, धृतराष्ट्र र विदुरका छोराहरु हस्तिनापुरका शासक हुने थिएनन् । उनीहरुकोे जन्म नै नभएको र उनीहरुको इतिहासमा नाम नहुने हुने उनलाई विश्वास थियो ।
२.कुन्ती ः भीष्मको वाचा पछि कुरु वंशको इतिहास परिर्वतन भयो । महाभारतका अनुसार पाण्डु अम्बालिका र ऋषि वेदव्यासका छोरा थिए । उनी पाण्डवका पिता र धृतराष्ट्रका कान्छा भाई थिए । धृतराष्ट्र अन्धा भएको कारण पण्डितलाई हस्तिनापुरका शासक बनाइयो ।
राजा पाण्डुले आफ्ना रानीहरु कुन्ती र माद्रीसँग सिकार गर्दै गर्दा मृगलाई वाण हाने तर आफ्नो परिवारसँग बसेका ऋषिलाई लाग्यो । ऋषिले रिसको झोकमा तुरुन्त श्राप दिए, जुन दिन आफ्नी श्रमितीहरुसँग सहवास गर्छन सोही दिन तिम्रो मृत्यु हुनेछ । श्रापको डरले श्रीमती कुन्ती र माद्रीसँग पाण्डुले सहवास गरेनन् । यस अवस्थामा कन्तीले दुर्वासाबाट वरदान प्रयोग गरिन् । कुन्तीले एक एक गरे धेरै देवताहरु पुकारीन् । माद्राले आश्विन कुमार र कुन्तीले वायु, धर्मराजा र इन्द्रका देवताहरुको प्राथना गरेका थिए । कुन्तीका युधिष्ठीर, भीम, अर्जुन र माद्रीले नकुल र सहदेव छोराहरु जन्माए ।
माद्रीको मृत्यु पछि आफ्नो छोरालाई उपाधि दिनको लागि कुन्ती हस्तिनापुर गइन् । ऋषिमुनीहरुले सबैपाण्डवहरुलाई राजाको छोरा ठानेर दरबार छोडिदिए । सबैले स्वागत गरे । आफ्नो छोरालाई राज्यको सम्पुर्ण अधिकार दिनको लागि कुन्तीले गान्धारीहरुको सामना गर्नुपर्यो । कुन्ती र गान्धारी बिचमा अप्रत्यक्ष युद्ध शुरु भयो यसको परिणाम स्वरुप महाभारतको युद्ध भयो ।
३. गान्धारीः धृतराष्ट्रले आँखाले नभई मनबाट अन्धोजस्तो व्यवहार गर्ने कारणले गान्धारी र शकुनीले अप्रत्यक्ष रुपमा सत्ता संहाल्नु परेको थियो । कु्न्तीको छोरो सिहासंनमा नराख्ने गान्धारीको विचार थियो । शकुनीलाई दुर्योधन पाण्डव प्रति घृणाले भरिएको थियो । पाँच पाण्डवलाई गाउँ दिएर युद्ध रोक्न सकिन्छ भनेर गान्धारी र धृतराष्ट्रले यो कुरा स्विकारेनन् ।
४. द्रौपदीः पाण्डवकी श्रीमती यस युद्धको सबैभन्दा ठुलो कारण मानिन्छ । महाभारतका अनुसार दुर्योधन इन्द्रप्रस्थलाई भेट्न गए, उनले एक ठाउँमा रंगीन देखे, राम्रो महसुुस गर्न थाले तर वास्तवमा यो पानीले भरिएको पोखरी थियो । दुर्योधन त्यहि पोखरीमा खसे । उनी पोखरीमा खसेपछि कुन्ती मरिमरि हास्न थालिन र भनिन् ‘अन्धाको छोरा पनि अन्धा’ । यस्तो शब्द सुनेर दुर्योधनको मुटु काँडा जस्तै भयो । दुर्योधन आफ्नो अपमानको बदला लिन दृढ लिए । शकुनीले यसको अपमानको बदला लिने उपाय दिइन् । उनले दुर्योधनलाई पाण्डवहरुलाई खेल खेल्न बोलाउन लगाइन् र भनिन् राज्य विभाजन गर्ने निर्णय यहिखेल मार्फत सुरु हुनेछ ।
पाण्डवहरुले दुर्योधनको लागि खेललाई स्विकारे, तर पाण्डवहरु यो खेलमा निपुर्ण नभएपनि उनीहरुले भाग्यमा विश्वास गर्दै खेल्ने निर्णय गरे । भगवान कृष्णलाई यो खेलमा सहमत थिएनन्, उनले भने यो खेलमा आफ्नो सर्मथन छैन ।
उक्त खेलमा पाण्डवहरुले एकपछि अर्को गर्दै राज्य गुमाउदै गए , फेरी उनीहरुले केहि चिजहरु दाउमा राखे, अत्यमा द्रौपदीलाई नै राखे । युद्धको जग यहिबाट सुरु गरिएको थियो । द्रौपदीको चीरहरण भएको सबैले देखे तर भगवान कृष्ण अन्तमा आएर द्रौपदीको लाज बचाए । यो नै महाभारतको सबैभन्दा ठुलो मोड थियो ।
५. सुभद्राः सुभद्रा कृष्णकी बहिनी थिइन् । जसले कृष्णको मित्र अर्जुनसँग विवाह गरेकी थिइन्, तर बलरामलाई सुभद्राको विवाह कौरवा कुलसँग गर्न चाहन्थे । बलरामको लगनशिलताका कारण कृष्णले सुभद्रालाई अर्जुनले मारेका थिए ।
६. लक्ष्मणाः दुर्योधन र भानुमतिकी छोरी लक्ष्मणा थिइन् । जाम्बवती श्रीकृष्णको पत्निी मध्ये एक थिइन् । जाम्बवती र कृष्णको छोराका नाम साम्ब थियो । साम्ब र लक्ष्मणाको माया बसेको थियो । साम्बले लक्ष्मणालाई प्रेम विवाह गरेर द्धारीका तिर लैजादै गर्दा कौरवहरुले थाहा पाएर आफ्नो सम्पुर्ण सेना लिएर साम्बको साथ युद्ध गर्न आए ।
