नयाँदिल्ली, २० साउन । भारतीय युवामाझ अचेल नयाँ र्यापर चर्चित बनेका छन् । सामाजिक सञ्जालमा छोटो समयमै दुलेश्वर टान्डी उर्फ, ‘र्यापर दुले रकर’ को चर्चा लोभलाग्दो छ । दुले कोभिड–१९ को संकटबीच आप्रवासी कामदारहरुको दुर्दशाबारे र्याप बनाएर गाउँछन् ।
२७ वर्षीय दुले ओडिसाको स्थायी बासिन्दा हुन् । कलाहान्डी जिल्लाका उनी २०१३ मा कामको खोजीमा राइपुरमा पुगेका थिए । गाउँकै सरकारी कलेजबाट बिएस्सी केमेस्ट्री सकेका उनले होटलमा वेटर र भाँडा माझ्ने काम पनि गरे । तर पछिल्लो समय कोरोनाभाइरस महामारीले गर्दा काम खोसियो । अन्ततः गाउँले झुपडीबाटै र्याप गाएर उनी चर्चित सेलिब्रिटी बनेका छन् । तर उनको र्याप गाउनुको उद्देश्य हरेक नागरिकलाई विपन्न कामदारको अवस्थाबारे सचेत गराउनु थियो ।
महामारीमा कामदारहरुले भोगेका पीडा, असमानता र विभेद् उनका र्यापमा समेटिन्छन् । खासमा दुलेसँग अन्य र्यापरसँग झैँ आधुनिक प्रविधि छैन । स्टुडियो छैन । स्टेज छैन । उचित ब्याकग्राउन्ड छैन । क्यामेरा छैन । बरु उनी गाउँको सानो झुपडीमा आफ्नो सस्तो मोबाइल फोनमा रेकर्ड गर्दै र्याप गाउने गर्छन् ।
पछिल्लो समय उनै दुले भारतीय मिडियामा चर्चित सेलिब्रिटी बनेका छन् । ‘जब मैले चीन, युरोप र अमेरिकाबाट कोरोनाभाइरस फैलँदै गरेको समाचार थाहा पाएँ, यसको असर यहाँ खराब हुनेवाला छ भन्ने थाहा पाएँ । सरकारले लकडाउन घोषणा गरेपछि म गाउँ फर्कनुपर्छ भन्ने मेरो दिमागमा आयो,’ दुलेले बताए ।
जब दुलेले कामदारहरु परिवार र बालबच्चालाई बोकेर पैदल हिँडेको देखे, त्यसबेला उनले पहिलो र्याप सुरु गरे । त्यसको नाम थियो, ‘सत्य कहानी’ । जहाँ उनले नेताहरुको आलोचना गरेका थिए ।
नेताहरुले कसरी सहयोगको नाममा कसरी पैसा कमाउने अवसर जुटाउँछन् भन्ने आशय उनको पहिलो भिडियोमा थियो । त्यसपछि दुलेले ‘सुन सरकार’ नामको अर्को भिडियो तयार पारे । यसले पनि कामदारको दुर्दशा र विद्यमान संकटबारे यथार्थ उधिनेको थियो । दुलेश्वर सानैदेखि यस्ता गीत लेख्थे र चन्डीगढमा प्रस्तुती पनि दिएका थिए । हाल उनी सानो र पुरानो माटोको घरमा आमासँग बस्छन् ।
तर जब गीत भाइरल बन्यो, त्यसपछि उनलाई उडिया फिल्म क्षेत्रमा काम गर्ने प्रस्ताव समेत आउन थालेको छ । जुन उनका लागि ठूलो अवसर हो । पछिल्लो समय स्वारा भास्कर लगायत केही बलिउडका सेलिब्रिटीले समेत उनको कामको प्रशंसा गरेका समाचाार आजको अन्नपुर्ण पोस्टले प्रकाशन गरेको छ ।
