स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. जागेश्वर गौतमले कोरोना संक्रमण विरामीको उपचारमा अहिले धेरै निजी अस्पतालहरूले सहयोग गरिरहेको स्पष्ट पारेका छन् । बिहीबार विहान नेपाली रेडियो नेटवर्कबाट प्रसारण भएको नेपाली बहस कार्यक्रममा पत्रकार ऋषि धमलासँग कुरा गर्दै उनले भने,‘कैयौँ निजी अस्पतालहरूमा हामीले सम्झौता गरेका छौँ । जो मान्छे सामान्य विरामी छ, उसलाई ३५००, जो अलि जटिल छ, उसलाई ७००० र जो मान्छेलाई भेन्टिलेटरमा नै राख्नुपर्नेलाई १५००० नेपाल सरकारले दिएको छ । त्यो रेटको आधारमा निजी अस्पतालहरूले काम गरिरहनुभएको छ ।’ प्रस्तुत छ डा. गौतमसँग पत्रकार धमलाले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश :
अब कोरोनाको विरामी घरमै उपचार गर्ने ? तपाईहरूले उपचार गर्न सक्नुभएन ?
कोरोनाको विरामीहरूलाई हामीले ३ तरिकाले राख्न सक्छौँ । जो मान्छे पोजिटिभ छन्, जसलाई कुनै पनि लक्षण छैन । जसको घरमा बस्ने सुविधा छ । घरमा बाथरुम छुट्टै छ, कोठा छुट्टै छ, बस्न सक्नुहुन्छ भने विरामीहरूको प्राथमिकताको आधारमा उहाँहरूलाई घरमा राखेर उपचार गर्न सकिन्छ तर समस्या परेको खण्डमा उहाँहरूलाई अस्पतालमा राखिन्छ । जो घरमा बस्न सक्नुहुन्न, उहाँहरूसँग व्यवस्था छैन, त्यस्तो अवस्थामा हामी आइसोलेसन सेन्टरमा राख्न सकिन्छ । यसमा आइसोलेसनका लागि अस्पताल पनि हुन सक्छ र कुनै सामुदायिक भवन पनि हुन सक्छ । जो मान्छेलाई लक्षण छ, उहाँहरूलाई हामी अस्पतालमा राख्छौँ । कोरोनाको औषधी छैन । कोरोनाबाट सिर्जित समस्याहरूको उपचार छ । लक्षणको मात्र उपचार गर्ने हो । रोगको उपचार अहिलेसम्म विज्ञानले पत्ता लगाएको छैन ।
अस्पतालमा सेवा सुविधा त चाहियो नि त ?
त्यसको लागि अस्पतालमा बस्नुपर्दैन । घरमा नै बस्दा पनि हुन्छ ।
कोरोनाको संक्रमण भईसकेपछि केही मान्छेहरू अस्पताल बस्न चाहन्छन्, तपाईहरु के भन्नुहुन्छ ?
त्यो हामीले व्यवस्था गरेका छौँ ।
तपाईले सबै विरामीलाई उपचार गर्न सक्नुपर्छ । संक्रमण जसलाई भएको छ, सबै उपचार चाहन्छन् । सरकारको के छ तयारी ?
नेपाल सरकार जनउत्तरदायी छ । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले यसको व्यवस्था गरेको छ । लोककल्याणकारी राज्यको सिद्धान्तको आधारमा नेपाल सरकार जिम्मेवार छ र उपचार गर्छ । गरिब देश भएर पनि यत्तिका धेरै मानिसहरूको पि.सि.आर टेस्ट फ्रि अफ कस्ट गरेको छ । उपचार पनि फ्रिमा गराएको छ ।
तर निजी अस्पतालले ब्रम्हलुट गरिरहेका छन् । तपाईहरूको ध्यान त्यता जाँदैन ?
निजी अस्पतालमा जानुस् भनेर हामीले विरामीलाई भनेका छैनौँ । जो मान्छे आफु खुशीले निजी अस्पतालमा जान्छ, उहाँहरूलाई केही मर्का परेको होला । निजी अस्पतालले पनि जबर्जस्ती कालोबजारी, लुटको हिसाबले चार्ज लिन पाइँदैन ।
निजी अस्पतालको भूमिका कहाँ छ ?
अहिले धेरै निजी अस्पतालहरूले सहयोग गरिरहनुभएको छ । कैयौँ निजी अस्पतालहरूमा हामीले सम्झौता गरेका छौँ । जो मान्छे सामान्य विरामी छ, उसलाई ३५००, जो अलि जटिल छ, उसलाई ७००० र जो मान्छेलाई भेन्टिलेटरमा नै राख्नुपर्नेलाई १५००० नेपाल सरकारले दिएको छ । त्यो रेटको आधारमा निजी अस्पतालहरूले काम गरिरहनुभएको छ ।
तपाईहरूले दिईरहेको औषधी निःशुल्क छ ?
हामीले दिईरहेको औषधी जुन प्रकारले हामी उपचार गरिरहेका छौँ, त्यसमा उपलब्ध गराईएको छ ।
त्यसमा पैसा लिनुभएको छैन ?
पैसा लिएको छैन ।
तपाईहरूले यथाशीघ्र पि.सि.आर रिपोर्ट दिनुपर्छ नि त । त्यो तपाईहरूको दायित्व हो नि त ।
गरिरहेको छ । हामीले हिजो मात्र १२,८०० जनाको रिपोर्ट दिएका थियौँ । यसरी हामीले दिईरहेका छौँ, गरिरहेका छौँ । नेपालले पि.सि.आरको सन्दर्भमा धेरै राम्रोसँग जाँच गरिरहेको छ । दिल्लीको कुरा गर्नुहुन्छ भने ३ करोडको जनसंख्या छ, झण्डै ४००० जनाको मात्र पि.सि.आर टेस्ट हुन्छ । नेपालमा पनि झण्डै ३ करोड जनसंख्या छ, १२००० जनाको टेस्ट हुन्छ ।
प्रधानमन्त्रीले नेपाली बहसमा भन्नुभएको छ, २३००० परीक्षण भएको छ भनेर ?
राम्रोसँग भएको छ ।
प्रधानमन्त्रीको सही हो तर्क ? २३००० प्रत्येक दिन भएको छ, परीक्षण ?
हामीसँग २३००० टेस्ट गर्ने क्षमता छ । जुन दिनमा नमुना हामीले त्यति संकलन गर्नुपर्ने हुन्छ, त्यो दिनमा २३००० नै हुन्छ ।
प्रधानमन्त्री ओलीले कोरोना जित्नको लागि बेसार पानी खानुस् भन्नुभयो मेरो कार्यक्रममा ?
उहाँले भन्नुभएको छ । उहाँको अनुभवको आधारमा भन्नुभएको होला । बेसार ठिक गर्छ भन्ने खालको अहिलेसम्म अध्ययन भएको छैन । त्यो कुरा हामी हेरेर भन्न सक्छौँ ।
स्वास्थ्य मन्त्रालय सुतेर बस्यो भनेर धेरैले भनेका छन् नि ?
स्वास्थ्य मन्त्रालय बहुत क्रियाशील छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयले अहिले दिनमा १२ देखि १३००० सम्म टेस्ट गरिरहेको छ । देशभरि विरामीहरूको उपचार गरिरहेको छ । कार्यविधि र रेगुलेशनहरू सबै बनाएको छ । यो रोग भनेको नयाँ रोग हो । यस्तो नयाँ रोगको लागि पनि नेपाल जस्तो गरिब राज्यले पनि यत्ति धेरै मेहनतका साथ काम गरिरहेको छ । यसलाई इतिहासले मूल्याकंन गर्नेछ ।
औषधीहरू धमाधम आईरहेका छन् । विश्वमा भ्याक्सिनको परीक्षण भईरहेको छ नि ?
भ्याक्सिनको प्रयोग भईरहेको छ तर कुनै पनि भ्याक्सिन फाइनल भएको छैन ।