काठमाडौं, ११ भदौ । नेकपा (एकीकृत समाजवादी) का अध्यक्ष माधवकुमार नेपालसँग ५ दशक लामो राजनीतिक अनुभव छ । नेकपा एमालेको महासचिव भई उक्त पार्टीबाट प्रधानमन्त्री समेत भएका नेपालले राजनीतिक जीवनकै ठूलो जोखिम मोलेर पार्टी फुटाएका छन् ।
एमालेमा हुँदा नेपालसँग ४० प्रतिशत केन्द्रीय सदस्यको शक्ति थियो । पदाधिकारीमा उनी बहुमतमा थिए । तर, एमाले विभाजनका क्रममा उनलाई निर्वाचितमध्ये कुनैपनि पदाधिकारी र स्थायी कमिटी सदस्यले साथ दिएनन् । उपाध्यक्ष बामदेव गौतमले भित्री रुपमा साथ दिएपनि खुलेर नेकपा एसमा आइनसकेको अवस्था छ ।
माधव नेपाललाई पूर्वप्रधानमन्त्री झलनाथ खनालको दरिलो साथ छ । तर, खनाल आफै मृगौला प्रत्यारोपणपछि उपचारका लागि नयाँ दिल्लीमा छन् । खनालसँग निकट सुरेन्द्र पाण्डे र भीम आचार्य पनि एमाले छाड्न मानेनन् । आचार्य प्रदेश १ को मुख्यमन्त्री नियुक्त भइसकेका छन् ।
अहिले माधव नेपाललाई लामो राजनीतिक गरेका मुकुन्द न्यौपाने र वेदुराम भुसालको साथ मिल्यो । तर, दुवैको निश्चित चुनावी क्षेत्रमा बलियो पकड छैन । न्यौपाने समानुपातिकतर्फका सांसद हुन् । भुसाल राष्ट्रियसभाका सांसद हुन् ।
राजेन्द्र पाण्डे चुनाव क्षेत्रमा बलियो पकड भएका नेतामध्येका हुन् जसले माधव नेपाललाई साथ दिए । धादिङमा पाण्डेको बलियो पकड छ । उनी युवावस्थाबाट नै धादिङबाट पटक पटक चुनाव जित्दै आएका हुन् । मकवानपुरमा बलियो पकड भएका विरोध खतिवडा पनि उनको साथमा छन् ।
काठमाडौं उपत्यकामा ललितपुरमा माधव नेपालको बलियो पकड छ । तर, एमाले फुट्दाको असर ललितपुरमा परिसकेको छ । माधव नेपालका लागि पनि कुनै पनि चुनावी क्षेत्र सुरक्षित छैन । गठबन्धन बनेमा उनी काठमाडौंबाट चुनाव लडेर विजयी हुन सक्छन् । अबको चुनावी राजनीतिक माधव नेपालका लागि सजिलो छैन ।
प्रतिनिधि सभाको यही कार्यकालमा भने माधव नेपालले निकै चार्तुयता देखाउने निश्चित छ । केपी शर्मा ओलीलाई प्रधानमन्त्रीबाट हटाउने उनकै रणनीतिको नतिजा थियो । ओलीनिकटस्थलाई गण्डकी र लुम्बिनीमा मुख्यमन्त्रीबाट हटाउन सके । कर्णाली र सुदूरपश्चिममा पनि ओलीलाई असफल बनाउन माधव नेपालकै विद्रोही रणनीति थियो ।
बादललाई राष्ट्रियसभाको उपनिर्वाचनमा पराजित गर्न खिमलाल देवकोटालाई कलम चिन्ह लिएर बढाए । यसरी माधव नेपालले ओलीविरुद्धको आक्रामक राजनीतिमा सफलता हासिल गरिरहे । एमाले फुटाउँदा ३० सांसदसहितको शक्ति बन्न सके । अहिले प्रतिनिधि सभामा नेकपा एस चौंथो ठूलो शक्ति बनेको छ । अब यही शक्तिले अबको डेढ वर्ष माधव नेपालले शक्ति सञ्चय गर्ने प्रयास गर्नेछन् ।
माधव नेपाल यही प्रतिनिधि सभाबाट प्रधानमन्त्री बन्ने सम्भावना पनि छ । उनले काँग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा र माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डसँग यसबारे भद्र सहमति गरेको चर्चा छ । चुनावी सरकारको प्रधानमन्त्री माधव नेपाल नै बन्ने सम्भावना पनि छ । माधव नेपालले एमालेभित्र लगभग सकिइसकेको आफ्नो राजनीतिलाई पुर्नजिवित गर्दै फेरि सत्तारोहरणको बाटो बनाएका छन् ।
अहिले माधव नेपालको दल सरकारमा जाँदैछ । महत्वपूर्ण मन्त्रालयहरु सम्हाल्ने भएको छ । विभिन्न राजनीतिक नियुक्तिमा पनि माधव नेपाल हावी हुन सक्छन् । यसले उनको शक्ति सञ्चय हुने सम्भावना छ । तर, एमालेको कसिलो संगठनलाई पक्षमा पार्न या क्षति पुर्याउन नेपाललाई सहज छैन । व्यवस्थापकीय क्षमताका माधव नेपालले यसपटक जोखिम मोलेर पार्टी फुटाएका छन् । फुटेर बनेका पार्टीहरुको इतिहास राम्रो नभएकाले माधव नेपालको शक्ति अबको चुनावपछि क्षीण हुने विश्लेषण भइरहेको छ ।