Logo

द कश्मीर फाइल्सः कट्टरताले कश्मीरको संस्कृतिलाई परिवर्तन गर्यो, हिन्दू पलायनको लामो इतिहास



अनन्त विजय । कश्मीरी पण्डितहरूले पीडा भोग्नुपरेको कुरालाई कसैले नकार्न सक्दैन। कश्मीरी पण्डित मारिए भन्ने कुरालाई कसैले नकार्न सक्दैन । कश्मीरी पण्डितहरू ध्वस्त भएका थिए भन्ने कुरालाई कसैले नकार्न सक्दैन। संसदमा जहिले पनि कश्मीरको चर्चा भएको छ, मैले कश्मीरी पण्डितहरू बिना कश्मीर अधुरो छ भनेर भनेको छु। किनभने सबै मूल काश्मिरी मुस्लिमहरू कश्मीरी पण्डितहरूबाट धर्म परिवर्तन भएका हुन्। मैले भने कि ६०० वर्ष पहिले मेरा बुढाहरू पनि कश्मीरी पण्डित थिए । मैले संसदमा पनि भनेको छु ।

कतिलाई लाज लाग्छ, तर इतिहास के हो, सहि भन्नु पर्छ । मेरो विचारमा बाहिरबाट आएका केही नेताहरू बाहेक सबै नेताहरू वा सबै पार्टीका नेताहरू साढे पचास वर्षअघि कश्मीरी पण्डित थिए। त्यसैले रगत एक हो, यसलाई कश्मीरीहरूले कसरी अलग गर्न सक्छन्। यो कुरा कांग्रेस नेता तथा जम्मू कश्मीरका पूर्व मुख्यमन्त्री गुलाम नबी आजादको हो ।

उनले विवेक अग्निहोत्रीको फिल्म ‘द कश्मीर फाइल्स’मा आफ्नो प्रतिक्रिया दिएका थिए । यसपछि पनि उनले फिल्ममा सत्य र आधा सत्यको कुरा गरे । फिल्ममा देखिएका कुरालाई लिएर फरक–फरक मत आउने क्रम जारी छ तर यो मान्नै पर्छ कि विवेक अग्निहोत्रीले यो फिल्म मार्फत कश्मीर र बिर्सिएको इतिहासलाई फेरि एकपटक चर्चाको केन्द्रमा ल्याएका छन् । गुलाम नबी आजादले के भनेका छन्, त्यो निकै महत्त्वपूर्ण छ र यसमा राष्ट्रव्यापी बहस हुनुपर्छ ।

गुलाम नबी आजादका अनुसार कश्मीरको जनसङ्ख्या पहिले हिन्दू थिए, जसले पछि इस्लाम धर्म परिवर्तन गरेर धर्म परिवर्तन गरे। आजादको यो भनाइलाई दुई भागमा विभाजन गरेर हेर्नुपर्छ । पहिलो, कश्मीरको बहुसंख्यक जनसङ्ख्या पहिले हिन्दू थियो र दोस्रो पछि उनीहरूले आफ्नो धर्म परिवर्तन गरे र उनीहरू मुस्लिम भए। आजादले कुनै नयाँ कुरा भनेका छैनन् वा नयाँ अनुसन्धान गरेर खुलासा गरेका छैनन् ।

जुन कुरा आजादले स्वीकार गरेका छन्, जुन हाम्रो पौराणिक ग्रन्थहरूमा छ, धेरै आधुनिक इतिहासकार र लेखकहरूले पनि यो कुरा निरन्तर भनिरहेका छन्। निस्सन्देह, यी ऐतिहासिक तथ्यहरू सार्वजनिक गरिएको थिएन। पाठ्यपुस्तकमा विद्यार्थीलाई यो कुरा सिकाइएको छैन । यी विषयहरू सेमिनारहरूमा छलफलको विषय बन्न सकेनन्। उल्टो कश्मीरको बारेमा जे भनिएको छ त्यो आधा सत्य हो ।

भर्खरै कुमार निर्मलेन्दुको कश्मीरको बारेमा एउटा पुस्तक ‘कश्मीर हिस्ट्री एण्ड ट्रेडिसन’ बाहिर आएको छ । यस पुस्तकमा लेखकले कश्मीरी हिन्दूहरूलाई कसरी इस्लाममा परिवर्तन गरियो भन्ने स्पष्ट रूपमा वर्णन गरेका छन्। निर्मलेन्दुले लेखेका छन्, ’कश्मीर सन् १९३९ सम्म स्वशासित हिन्दू राज्य थियो। तर मध्ययुगीन हिन्दू शासकहरूको कमजोरी र उनीहरूका सामन्तहरूको षडयन्त्रका कारण त्यहाँ अराजकताको वातावरण सिर्जना भयो।

यही अवस्थाको फाइदा उठाउँदै सन् १३३९ मा शाहमिर नामका मुस्लिमले कश्मीरको सिंहासन कब्जा गरे । शाहमिरका पुर्खाहरू कामको खोजीमा कश्मीर आएका थिए । राजा उदयनदेवको पालामा शाहमिरले दरबारमा जागिर पाएका थिए । राजा उदयनदेवको मृत्युपछि उनकी पत्नी कोटा देवीले सत्ताको कमाण्ड सम्हालेको उल्लेख इतिहासका पुस्तकहरूमा पाइन्छ। त्यतिन्जेल सम्म शाहमिर शाही दरबारको प्रमुख पदमा पुगिसकेका थिए, उनले त्यहाँ सेनामा प्रवेश पनि गरिसकेका थिए र एक दिन उनले रानी कोटालाई चुनौती दिए।

रानी कोटाले उनीसँग युद्ध गरे तर शाहमिरले उनलाई पराजित गरे र उनलाई बन्धक बनाएर आफूलाई कश्मीरको राजा घोषणा गरे। निर्मलेन्दु लेख्छन्, ’शाहमिरद्वारा प्रवर्द्धिधत वंशका छैटौं सुल्तान सिकन्दर अत्यन्तै अत्याचारी र कट्टर थिए। उनको अत्याचारले अधिकांश हिन्दू जनतालाई मुस्लिम बन्न बाध्य पारेको थियो। धेरै हिन्दूहरूले कश्मीर छोडे र बाँकी रहेकाहरूलाई जिजिया कर लगाइयो। तत्कालीन कश्मीरी हिन्दूहरूको जीवन निकै पीडादायी थियो। कश्मीरमा भएको अत्याचारको इतिहास धेरै पुरानो छ ।

उनी मन्दिर र मूर्तिका यति शत्रु थिए कि उनको नाम बुटसिकन (मूर्ति विनाशक) थियो।‘ उसले परिहासपुरको विशाल मन्दिर भत्काएको थियो। जैन राजतरंगिनीमा यो पनि उल्लेख छ कि कट्टर मुस्लिमहरूबाट प्रेरित सुल्तान सिकन्दरले सबै संस्कृत ग्रन्थहरू जलाएर खरानी बनाएका थिए। त्यतिबेला मुस्लिम दंगाबाट आतंकित भएर उनी धर्मनिरपेक्ष थिए ।



प्रतिक्रिया दिनुहोस्