एजेन्सी, ३ असोज । उठ्दा वा बस्दा शरीरको कुनै भागमा नसा बन्द भयो भने आत्तिनु पर्दैन । यो एक सामान्य समस्या हो। यस्तो अवस्थामा केही घरेलु उपाय अपनाएमा यस दुखाइबाट छुटकारा पाउन सकिन्छ ।
हेमोग्लोबिनको कमीका कारण सुत्दा खुट्टा र काँधको नसा बन्द हुन्छ । शरीरमा हेमोग्लोबिनका कारण रक्तसञ्चार राम्रोसँग हुन सक्दैन । जसका कारण नसाहरु बन्द हुन्छन् ।
शिरा पल्पिटेसन को कारणहरु के हो?
राति सुत्ने क्रममा एक्कासी काँध, घाँटी, हातखुट्टामा नसा भएर शरीरमा पोषणको अभाव हुन्छ । खराब खानपान, व्यस्त जीवनशैली र तनाव यसका कारण हुन् । नसा बन्द हुँदा असहनीय पीडाको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ । राति सुत्दा काँध, घाँटी र हात खुट्टामा एक्कासी गाह्रो लाग्ने, जसका कारण भोलिपल्ट बिहान पनि झन्झटिलो हुन्छ ।
आउनुहोस् जानौं यो समस्याबाट बच्ने उपाय–
भिटामिन सी को कमी
भिटामिन सीको कमीले शरीरमा धेरै समस्या निम्त्याउँछ, जसका कारण चिसो, चिसो, छालामा समस्या आउन थाल्छ । भिटामिन सीले शरीरमा लचिलोपन कायम राख्न मद्दत गर्छ। यसले रक्त कोशिकाहरूलाई पनि बलियो बनाउँछ, जसका कारण छाला स्वस्थ देखिन्छ। भिटामिन सीको कमीका कारण रक्त कोशिकाहरू कमजोर हुन्छन्, जसका कारण नसाहरू सजिलैसँग एक–एक गरी बन्द हुन्छन्। नसा पल्पेशनका कारण धेरै दुखाइ हुन्छ। यो समस्याबाट बच्न डाक्टरसँग परामर्श लिन सक्नुहुन्छ। यसका साथै खानामा भिटामिन सी अवश्य समावेश गर्नुहोस्।
कागती, टमाटर, सिट्रस फलफूल, काउली, ब्रोकाउली, पालक जस्ता हरियो सागसब्जीमा भिटामिन प्रचुर मात्रामा पाइन्छ ।
हेमोग्लोबिनको कमी
हेमोग्लोबिनको कमीका कारण सुत्दा खुट्टा र काँधको नसा बन्द हुन्छ । वास्तवमा शरीरमा हेमोग्लोबिनका कारण रक्तसञ्चार ठीकसँग हुन सक्दैन । जसका कारण नसाहरु बन्द हुन्छन् । हेमोग्लोबिनले रक्त कोशिकाहरू मार्फत शरीरका विभिन्न भागहरूमा अक्सिजन पु¥याउने काम गर्छ। यदि यो प्रक्रियामा कुनै प्रकारको अवरोध भएमा नसाहरू बन्द हुन्छन्, त्यसैले यस्तो समस्याबाट बच्न आइरन युक्त आहार खानुहोस्। आइरन युक्त आहार सेवन गर्नाले शरीरमा हेमोग्लोबिनको कमी हुँदैन ।
हेमोग्लोबिन बढाउने खानेकुरा
आँप, चुकन्दर, अंगूर, अमरूद, स्याउ, हरियो तरकारी, नरिवल, तिल, तुलसी, गुड़, अण्डा, तिल, पालक
फलामको कमी
आइरनको कमीका कारण सुत्दा नसाहरु बन्द हुने गर्छ । यस्ता गुनासो बारम्बार भइरहेका छन् भने बुझ्नुहोस् शरीरमा आइरनको कमी छ । तपाईं केही आहार मार्फत फलामको कमीलाई पूरा गर्न सक्नुहुन्छ। शरिरमा आइरनको कमीका कारण नसाहरू मात्र बन्द हुँदैन, धेरै प्रकारका समस्याहरू पनि सुरु हुन्छ। फलामको कमीका कारण शरीरका कोषहरूलाई पर्याप्त मात्रामा अक्सिजन पुग्दैन, जसका कारण नसा बन्द हुने गुनासो हुन सक्छ ।
फलामको कमी पूर्ति गर्ने खानेकुरा–
पालक, हरियो पातदार तरकारी, दाल, सिमी, गहुँ, नट, ड्राई फ्रुट्स, ब्राउन राइस
धड्कन को कारण
तनाव
कमजोरी
पानीको अपर्याप्तता
तंत्रिका कमजोरी
धेरै पिउने
गलत मुद्रामा बस्नुहोस्
रगतमा सोडियम, पोटासियमको कमी
मांसपेशिहरु लाई पर्याप्त रगत प्राप्त गर्न को लागी
नसाको लागि यी घरेलु उपाय अपनाउनुहोस्
कानको बिन्दुमा थिच्नुहोस्– यदि बायाँ खुट्टामा नसा पुग्यो भने दाहिने हातको औंलाले कानको तल्लो जोर्नी थिच्नुहोस्। त्यसैगरी दाहिने खुट्टाको नसा उठ्दा देब्रे हातको औंलाले कानको बिन्दुमा थिच्नुहोस्।
आइस कम्प्रेस– नसा फुल्दा कम्तिमा ३ देखि १५ मिनेटसम्म प्रभावित क्षेत्रमा बरफ लगाउनुहोस्।
तेलको मसाज– कुनै पनि तेललाई नसामा हल्का तातो पारेर हल्का हातले मालिस गर्नुहोस्।
नुनको सेवन– सोडियमको कमीले पनि इरेक्टाइल डिसफंक्शनको समस्या निम्त्याउँछ। यस्तो अवस्थामा जब नसामा शिरा हुन्छ तब हत्केलामा अलिकति नुन हालेर चुस्नुहोस् ।
काँधको ऐंठन
उपचार नहुँदा सानातिना समस्या पनि ठूलो समस्याको कारण बन्छ । काँधको एेंठन एउटा सानो समस्या हो, तर यदि यसलाई बेवास्ता गरियो भने, यसले तपाईंलाई बिरामी बनाउन सक्छ। कहिलेकाहीँ काम गर्दा वा मांसपेशीमा तनावको कारण, नसा बन्द हुन्छ। शिरा अवरोध दुई प्रकारको हुन सक्छ– पहिलो स्थितिमा, त्यहाँ तुरुन्तै दुखाइ हुनेछ र यो राम्रो हुनेछ।
दोस्रो अवस्था गम्भीर र पीडादायी हुन सक्छ जसले तपाईंलाई असहाय बनाउन सक्छ।
प्रायः तिघ्रा, खुट्टा, हात, घाँटी, पाखुरा, पेट, रिब्स वरपरका नसाहरू बन्द हुन्छन्। जब पनि शरीरको जुन भागमा शिरा चिमिन्छ, प्रभावित मांसपेशीको भाग १५ मिनेटसम्म कडा हुन्छ। त्यस भागमा दुखाइको औषधी लगाउनाले पनि आराम मिल्छ।
यस रोगबाट कसरी बच्ने
मांसपेशीमा मालिस गर्नुहोस्, तपाईलाई आराम मिल्नेछ।
सुत्दा खुट्टा मुनि सिरानी राखेर सुत्ने ।
कम्तिमा १५ मिनेटको लागि दिनमा तीन पटक बरफ लागू गर्नुहोस्।
मुखमा नुन राखेर नसा तान्नुहोस्।
शरीरमा पोटासियमको मात्रा कम हुन नदिनुहोस्।
यदि समस्या रहिरह्यो भने, डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुहोस्।
सुत्ने क्रममा एक्कासी हातखुट्टामा नसा सुन्निनुका कारण शरीरमा पोषणको कमी हुन्छ । खराब खानपान, व्यस्त जीवनशैली र तनाव यसका कारण हुन् ।
ग्रोइन नस सुन्निने
कम्मरको नसा सुन्निने र दुखाइको कारण पनि ढाड दुख्ने गर्छ। मानिसहरु यसलाई सामान्य दुखाइ मान्छन।
(फिजियोथेरापिस्ट ख्याति शर्मासँगको कुराकानीमा आधारित भारतीय समाचार एजेन्सी दैनिक भाष्करले तयार पारेको लेख)
