एजेन्सी, २१ मंसिर । इरानमा हिजाब विरोधी पाँच जना प्रदर्शनकारीलाई मृत्युदण्डको सजाय सुनाइएको छ । न्याय विभागले जारी गरेको विज्ञप्ति अनुसार ११ जनालाई कैदको फैसला पनि गरिएको छ । जसमा ३ बालबालिका रहेका छन् ।
दुई महिना अघि, एक अर्धसैनिक सिपाही, रुहोल्लाह अजमियान, प्रदर्शनकारीहरूलाई नियन्त्रण गर्न प्रयास गर्दा मारिएका थिए । त्यसपछि प्रहरीको हातबाट हदिस नजाफी नामकी महिला प्रदर्शनकारीको मृत्युको विरोधमा यी प्रदर्शनहरू भएका थिए। नजाफी हिजाब विरोधी आन्दोलनको एक प्रमुख अनुहार थिए।
इरानमा सेप्टेम्बर १६ मा नैतिक प्रहरीको हिरासतमा २३ वर्षीया विद्यार्थी महसा अमिनीको मृत्यु भएको थियो । हिजाब नलगाएको भन्दै प्रहरीले उनलाई पक्राउ गरेको हो । अमिनीको मृत्युपछि हिजाब विरोधी र सरकार विरोधी प्रदर्शन सुरु भयो। ३०० जनाको मृत्यु भइसकेको छ र अझै जारी छ।
कानुन विभागका प्रवक्ता मसूद सेत्याशीले पाँच जनालाई मृत्युदण्ड र ११ जनालाई जेल सजायको पुष्टि गरेका छन्। उनले भने– सैनिकको मृत्युको मुद्दा ११ जनामाथि सुरु भएको थियो । यसपछि मुद्दामा थप चार जनाको नाम थपिएको छ । सरकारी वेबसाइटले सजायको पुष्टि ग¥यो, तर दोषीलाई कति सजाय सुनाइएको थियो ।
यो घटना भएको दिन महसा अमिनीको मृत्यु भएको ४० दिन बितिसकेको थियो । स्थानीय परम्परा अनुसार यो शोकको दिन हो। सोही दिन व्यापक विरोध प्रदर्शन भएको थियो । हदीस नजाफी र सिपाहीको पनि यही दिन मृत्यु भयो। सैनिकको हत्या गरेको आरोपमा मात्रै यी व्यक्तिलाई सजाय सुनाइएको थियो ।
इरानको कट्टरपन्थी सरकारले हिजाब विरोधी प्रदर्शनमा कति जनाको ज्यान गएको बताएको छैन। तर, विश्व सञ्चारमाध्यमका अनुसार अहिलेसम्म ३०० जनाको मृत्यु भइसकेको र करिब ५ हजार व्यक्ति पक्राउ परेका छन् । भदौ १६ गतेबाट सुरु भएको आन्दोलन अझै जारी छ र सरकारले त्यसलाई दबाउन सबै उपाय अपनाइरहेको छ । पछिल्लो समय आन्दोलनकारीको आक्रोशमा सरकारले नैतिक प्रहरी विभाग बन्द गर्ने निर्णय गरेको समाचार आएको थियो । तर, यो पुष्टि हुन सकेको छैन ।
सेप्टेम्बर १३ मा २२ वर्षीया महसा अमिनी आफ्नो परिवारलाई भेट्न तेहरान आइन् । उनले हिजाब लगाएकी थिइनन् । प्रहरीले तत्कालै महसालाई पक्राउ गरेको थियो । उनको गिरफ्तारीको ३ दिनपछि अर्थात सेप्टेम्बर १६ मा उनको मृत्यु भयो। यसपछि यो विषय चर्चामा आयो ।
तेहरानमा मोबाइल इन्टरनेट बन्द गरिएको छ। तर, सरकारका सबै प्रयासका बाबजुद पनि सरकार विरोधी आन्दोलनमा कमी आउन सकेको छैन ।
इरानी मिडिया रिपोर्टका अनुसार अमिनी पक्राउ परेको केही घण्टापछि कोमामा गएकी थिइन्। उनलाई अस्पताल लगियो । महसालाई कुनै रोग नभएको परिवारको भनाइ छ । उनको स्वास्थ्य बिल्कुल ठीक थियो। यद्यपि उनको मृत्यु शंकास्पद रहेको बताइएको छ । महसा प्रहरी चौकी पुग्ने र अस्पताल जाने बीचमा के भयो भन्ने कुरा अझै स्पष्ट भइसकेको छैन, रिपोर्टमा भनिएको छ। इरानमा मानवअधिकार उल्लङ्घनको अनुगमन गर्ने च्यानलले अमिनीको टाउकोमा चोट लागेर मृत्यु भएको जनाएको छ ।
