काठमाडौं, असार २८ । योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा कोषले आफ्नो क्षेत्र विस्तार गर्दै अब अनौपचारिक क्षेत्रमा रहेका श्रमिक तथा स्वरोजगार व्यक्तिहरुलाई पनि सामाजिक सुरक्षा कोषमा सूचिकृत गराउने भएको छ ।
बुधबारदेखि नै अनौपचारिक क्षेत्रमा रहेका श्रमिक तथा स्वरोजगार व्यक्तिहरुलाई योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा कोषको दायरा बिस्तार हुनेगरी शुभारम्भ गर्ने कार्यक्रम थियो । तर, बुधबार प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचन्डकी पत्नी सीता दाहालको निधन भएका कारण सामाजिक सुरक्षा कोषले आयोजना गरेको सो कार्यक्रम रोकिएको हो ।
सामाजिक सुरक्षा कोषका प्रमुख कार्यकारी निर्देशक कपिलमणि ज्ञवालीले बुधबार रोकिएको योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षाको दायरा बिस्तार गरी स्वरोजगार र अनौपचारिक क्षेत्रमा रहेका व्यक्तिहरूको कोषमा आबद्धता गराउने प्रक्रिया औपचारिक रुपमा छिटै गर्ने बताए ।
उनले अनौपचारिक क्षेत्रमा रहेका श्रमिक र स्वरोजगार रहेका श्रमिकहरुलाई योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा योजना सञ्चालन कार्यविधि २०७९ सरकारले स्वीकृत गरेको भन्दै अब यस्ता सबै यो कोषमा सूचिकरणमा समेटिने बताए ।
प्रमुख कार्यकारी निर्देशक ज्ञवालीले बुधवार प्रधानमन्त्री दाहालले शुभारम्भ गर्ने कार्यक्रम रहेपनि सिता दाहालको निधन लगायत विशेष कारणले अहिले हुन नसकेको बताए । उनले कोषले शुरुवाती अवस्थामा घरेलु श्रमिक, कृषि क्षेत्रमा काम गर्ने श्रमिक,निर्माण क्षेत्र र यातायात क्षेत्रमा काम गर्ने श्रमिकहरुलाई आबद्ध गराउने योजना रहेको बताए ।
उनले सरकारले तोकेको पारिश्रमिकलाई आधार मानेर त्यसमा योगदान गर्ने, स्वरोजगार श्रमिकलाई पारिश्रमिकको ३१ प्रतिशत हुन आउने रकम कोषमा जम्मा गर्ने, ३ गुणासम्म जम्मा गर्नसक्ने व्यवस्था गरेको बताए । उनले यस व्यवस्था अन्तर्गत श्रमिकहरुलाई औषधि उपचार, स्वास्थ्य, मातृत्व सुरक्षा, दुर्घटना, अशक्तता,आश्रित परिवार सुरक्षा योजना लगायत ६० वर्षपछि बाँचुन्जेल पेन्सनको व्यवस्था गरिएको पनि बताए ।
यसैगरि, ज्ञवालीले अनौपचारिक क्षेत्रमा श्रमिकहरुको लागि न्यूनतम आधारभूत पारिश्रमिक २०.३७ प्रतिशत हुन आउने गरी मासिक रुपमा कोषमा जम्मा गरेपछि औपचारिक क्षेत्रका श्रमिक सरह सुविधा प्राप्त गर्ने व्यवस्था गरिएको बताए । उनले कोषमा अहिलेसम्म ६ लाख २५ हजार भन्दा बढी योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा कोषमा आबद्ध भएको जानकारि दिए । राजधानी दैनिकबाट
