नेपाली कांग्रेसको १३औं महाधिवेशनमा सभापति पदको उम्मेदवारी घोषणा गर्दा शेरबहादुर देउवाले आफूले जिते कांग्रेसलाई विधि विधान र पद्धतिमा डोर्होयाउने बताएका थिए । उनले सुशील कोइरालाई पराजित गर्दै सभापति जित्न पनि सफल भए । औपचारिक रुपमा कांग्रेसको नेतृत्व सम्हालेको २ वर्ष वितिसकेको छ, तर तिनै देउवाले पार्टीको बिधानले बाँधेका थुप्रै काम पूरा गर्न सकेका छैनन् । महाधिवेशन भएको दुइ वर्ष बितिसक्दा पनि पदाधिकारी नियुक्त नगरेको भनेर निकै आलोचना बेहोरिरहेका देउवाले अब यसको छिनोफानो गर्ने प्रयास गरेका छन् । तर असहज परिस्थिती देखिएको छ । यसै विषयमा कांग्रेस केन्द्रिय सदस्य डा. रामशरण महतसँग ऋषि धमलाले कुरा गरेका छन् । नेपाली रेडियो नेटवर्कको कार्यक्रम नेपाली बहसका लागि गरिएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ ।
नेपाली कांग्रेसमा पदाधिकारी नियुक्तिको विवाद किन चुलियो ?
पदाधिकारी विवाद चुलिएको मलाई थाहा छैन । पदाधिकारी प्रस्ताव नै भएको छैन । कसरी विवाद हुन्छ ?
सभापति शेरबहादुर देउवाले पदाधिकारीको प्रस्ताव गर्ने तयारी गरेपछि बैठक नै स्थगित भएको होइन ?
महाधिवेशन भएको दुई महिनाभित्र पदाधिकारी मनोनयन गर्नुपर्ने हो । तर दुई वर्षभन्दा बढि समय भइसक्यो । त्यसकारण अब मनोनयन गर्ने कुरा वैधानिक हुँदैन भनेर कार्यसमित बैठकमा धेरै साथीहरुले कुरा उठाएका थिए । विधानको व्यवस्था नै बदलेर पदाधिकारी मनोनयन गर्नुपर्छ भन्ने कुरा आएकाले बैठक स्थगित भएको हो ।
दुई वर्षसम्म सभापति देउवाले पदाधिकारी रोक्नुभयो । अहिले वरिष्ट नेता रामचन्द्र पौडेलले रोक्नुभयो भन्ने आरोप छ । खास कुरा के हो ?
पदाधिकारी रोक्ने कुरा होइन । मुल कुरा विधानअनुसार हुनुपर्छ भन्ने हो । केन्द्रिय समिति बैठकमा विधानअनुसार चल्नुपर्छ भनेर सशक्त रुपमा उठेको हो । अहिले विधान संशोधन नगरी पदाधिकारी मनोनयन गर्दा विधान विपरित हुन्छ ।
महामन्त्री डा. शशांक कोइरालाले त सभापति देउवाले जे गर्नुभएको छ, त्यो ठिक छ भन्नुभयो नि ?
कसले के भन्नुभयो भन्ने कुरा आ–आफ्नो विचार हो । सबैको एउटै विचार हुँदैन ।
पदाधिकारीको भागबण्डा नमिलेका कारण विवाद भएको हो ?
फेरी भागबण्डाको कुरा गर्नुभयो । यस विषयमा मलाई केही पनि थाहा छैन । तर पार्टीभित्र सहमति जुटाएर निर्णय गर्नुपर्छ ।
कांग्रेसभित्र विवाद नै नभएको हो त ?
विवाद त सबै पार्टीमा हुन्छ । लोकतान्त्रिक पार्टीमा विचार विमर्श हुन्छ । यो सामान्य कुरा हो । विधानअनुसार काम गरौँ भन्दा त्यसलाई विवाद भन्न मिल्दैन । समस्यालाई समाधान गर्नेतिर जान्छौँ ।
अब २१ गते बस्ने भनिएको बैठक बहिष्कार गर्ने हो ?
तपाईलाई यस्तै कुरा गर्न मजा आउँछ । फलानोले बहिष्कार गर्यो, फलानोले विरोध गर्यो ।
कांग्रेसभित्रको विवाद त बाहिर आइसक्यो नि । तपाईले अस्विकार गरेर हुन्छ र ?
कहाँबाट कुरा आउँछ ? पार्टीमा सानो विवाद छ भने पनि बढाईचढाई चर्काएर प्रस्तुत गरिन्छ । कतिपय मुद्दामा छलफल हुन्छ, समस्या समाधानको बाटो खोजिन्छ । पार्टीभित्र यस्तो त भइहाल्छ नि । बढाइचढाई गर्नुहुँदैन ।
सभापति देउवाले त रामचन्द्र पौडेलले दुई वर्षसम्म सहयोग नगरेका कारण पदाधिकारी मनोनयन गर्न नसकेको भन्नुभयो नि ?
कसले के भन्यो मलाई थाहा छैन । तर सहयोग नगरेको जस्तो लाग्दैन । किन त्यसो भन्नुभयो मैले बुझेको छैन । मुख्य कुरा सबैले आ–आफ्नो आत्ममूल्याङ्क गर्नुपर्छ । सभापतिले आफ्ना कमजोरीप्रति आत्ममूल्याङ्क गर्नुपर्छ । अरु नेताहरुले पनि अरुलाई दोष लगाएर मात्रै समाधान हुँदैन ।
सभापति देउवाले त पेलेरै लान्छु भन्नुभएको छ । तपाईहरु के गर्नुहुन्छ ?
पेलेर पेलिने कुरा होइन । कोही पेलिनेवाला छैन । सबै मिलेर समझदारी कायम गरेर मात्रै अगाडि बढ्न सकिन्छ ।