काठमाडौँ, २८ माघ । साउन १ गतेबाट चलचित्र विकास बोर्डले देशभर बक्स अफिस लागु गर्यो । सो संख्या, टिकट बिक्रीदेखि फिल्मको सम्पूर्ण व्यापार पारदर्शी हुने बोर्डको दाबी थियो । ‘छ माया छपक्कै’ र ‘कबड्डी कबड्डी कबड्डी’ साउनयता रिलिज भएका सुपरहिट फिल्म हुन् । तर, दुवै फिल्मका निर्माताले बोर्डको बक्स अफिसबाट तथ्यांक लिएनन्, आफ्नै वितरकको रिर्पोट पत्याए ।
‘कबड्डी कबड्डी कबड्डी’ ले नेपालभित्र १८ करोड रुपैयाँ ग्रस कलेक्सन गरेको निर्माता मणिराम पोखरेलको दाबी छ । ‘छ माया छपक्कै’ ले चाहिँ १२ करोड ७५ व्यापार गरेको निर्मातारअभिनेता दीपकराज गिरी बताउँछन् । बोर्डको बक्स अफिसबाट तथ्यांक किन नलिएको रु दुवै निर्माताको जवाफ एउटै छ, ‘बक्स अफिसले देखाउने व्यापारको विश्वास छैन ।’ तर उनीहरूले चाहे भने पनि बोर्डबाट आफ्नो फिल्मको व्यापारिक आँकडा पाउँदैन्थे । किनभने, खुद बोर्डको प्रणालीसँगै तथ्यांक छैन । बोर्डले जडान गरेको केन्द्रीय चलचित्र व्यवस्थापन प्रणाली (सीसीएमएस) का मूल प्राविधिक सुनील नेपाली भन्छन्, ‘अक्टोबर र नोभेम्बरमा सफ्टवेयरको सबै डाटा हरायो, कामै गरेन । त्यहीबेला यी फिल्म रिलिज भएको हुन सक्छ ।’ बाँकी अवधिको पनि उक्त सिस्टममा विश्वसनीय डाटा छैन । सोही कारण कुनै निर्माताले बक्स अफिसको भर गर्दैनन् । ‘वितरकले हामीलाई दिनेभन्दा बक्स अफिसको डाटा कम हुने रहेछ । हामीभन्दा अगाडि रिलिज भएका फिल्मका निर्माताकै सुझावअनुसार हामीले वितरककै हिसाब मान्यौं,’ पोखरेलले भने । उता, दर्शक धेरै आए भनेर हलले ‘म्यानुअल’ टिकट बेचेको गिरीको दाबी छ । भन्छन्, ‘अहिले बक्स मात्र छ, अफिस छैन । त्यसैले सरकारी डाटा सही हुन्न । बरु मल्टिप्लेक्स हलको प्रणाली विश्वास योग्य छ ।’
बोर्डले फिल्मको व्यापारको पारदर्शितामा बक्स अफिस प्रणाली ‘जादूको छडी’ सावित हुने प्रचार गरेको थियो । यसका लागि सरकारको ५ करोड खर्च भइसकेको छ । बोर्डका लेखा अधिकृत प्रभाकर भट्टराईका अनुसार सफ्टवेयर नै ९९ लाखमा किनिएको थियो । त्यसबाहेक सर्भर, कम्प्युटरलगाएत भौतिक सामग्रीमा ४ करोड सकियो । तर, यति महँगो र हल्लाखल्ला गरी लागू गरिएको बक्स अफिस प्रणाली पूरापूर निकम्मा भएको छ । बक्स अफिसका लागि लामो समयदेखि आवाज उठाइरहेका निर्माता संघका अध्यक्ष आकाश अधिकारी भन्छन्, ‘बक्स अफिस त लागू भयो तर यो डेढ वर्ष निराशामै बित्यो, यसको कुनै प्रभावकारिता देखिएन । हामीले चाहेको सिस्टम यस्तो हुँदै होइन ।’ बक्स अफिसले कुनै फाइदा नदिएको भन्दै बारम्बार निर्माताहरूले दुःखेसो पोख्ने गरेको अधिकारीले बताए । देशभर गत साउन लागू भए पनि राजधानीमा त्यसको एक वर्षअगाडि नै बक्स अफिस जडान गरिएको थियो । निर्माता मात्र होइन, वितरकसमेत बोर्डको बक्स अफिस ‘फेल’ भएको दाबी गर्छन् । नेपाली तथा हिन्दी फिल्मका वितरक प्रचण्डमान श्रेष्ठ भन्छन्, ‘वितरक र हल सञ्चालकले गडबडी गरे भनेर बक्स अफिस ल्याइयो तर अहिले कुन निर्माताले बक्स अफिसको रिर्पोट लिएको छ रु हामीले दिने हिसाबभन्दा कम भएपछि निर्माताले कसरी पत्याउनु १ सरकारको ५ करोड पानीमा गयो ।’ (कान्तिपुर दैनिकबाट)
