काठमाडौं ३० फागुन । आज मध्यरातिबाट एक महिनाका लागि भारतमा नेपाली र भुटानी नागरिकबाहेक कुनैपनि विदेशी नागरिकलाई प्रवेश रोक लगाइएको छ । उसले विदेशी नागरिकको भीसा एक महिनाकालागि बन्द गरेर रोक लगाएको हो ।
कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलन नदिन भारतले विदेशी पर्यटकलाई रोकेको हो । कुटनीतिक भीसा र केही महत्वपूर्ण भीसा भने बन्द गरिएको छैन । यसकारण विश्वकै ठूलो लोकतान्त्रिक मुलुक भारतमा विदेशी नागरिकको आवागमन ठप्पप्रायः छ । तर, भारतमा नेपाली र भुटानी नागरिक भने सजिलै आवातजावत् गर्दै आएका छन् । नेपाली र भुटानी नागरिकका हकमा आवत्जावत्मा रोक छैन । यसको मुख्य कारण दुवै देशका नागरिकलाई भारतले भीसा नलाग्ने व्यवस्था गर्दै आएको छ । भारतीय नागरिकलाई नेपाल र भुटान प्रवेश गर्न पनि भीसा लाग्दैन ।
भारतले सीमामा कडाई गरिसकेको छ । काठमाडौंस्थित भारतीय राजदूतावासले नेपाली नागरिकका लागि रहिआएको यात्रा प्रबन्धलाई कुनै प्रभाव नपार्ने जनाइसकेको छ ।
नेपाली नागरिकको भारत प्रवेश र भारतीय नागरिकको नेपाल प्रवेश रोक असम्भवप्रायः नै छ । साँढे १८ सय किलोमिटर सीमा जोडिएको नेपाल र भारतबीच सहज आवत्जावत भौगोलिक र सांस्कृतिक सम्बन्धले बन्दै आएको छ । कतिपय सीमापार ठाउँहरु एउटै गाउँ जस्तै छन् । नातासम्बन्ध वारीपारी कायम छ । यसकारण जुनसुकै प्राकृतिक विपत्तिका बेला पनि सीमा ठप्प पारेर रोक्नु असम्भव हुनेगरेको छ ।
दुई देशको सीमा क्षेत्रमा समस्या भएमा मिलेर सामना गर्नुको विकल्प छैन । नेपालको उत्तर चीनसँगको सम्बन्धमा भूगोलले जति कठिनाई बनाएको छ भारतसँग भूगोलले नै सहज बनाउँदै आएको छ । प्राकृतिक विपत्तिको बेलामा यो सिद्ध हुनेगरेको छ । अहिले कोरोना भाइरसको संक्रमण भारतमा बढ्दै जाँदा नेपालमा त्रास बढेको छ । यसअघि चीनबाट भाइरस शुरु भएको थियो । तर, चीनसँगको भौगोलिक पर्खालले बनाएको दूरीका कारण नेपालीहरु खासै आत्तिएका थिएनन् । अहिले भारतमा कोरोना फैलिएको र त्यसमाथि पनि उत्तर प्रदेशमा ११ जनामा संक्रमण भेटिइसकेकाले त्रास बढेको छ ।
