काठमाडौं, ४ मंसिर । आयुर्वेद मेडिकल डेभेलोप्मेन्ट एण्ड रिसर्च फाउण्डेशनको आयोजनामा नेपालमा ‘पहिलो अन्तराष्ट्रिय आयुर्वेद सम्मेलन तथा आरोग्य प्रदर्शनी २०२३’ हुने भएको छ । यही मंसिर ९ देखि ११ गतेसम्म काठमाडौंको कमलादीस्थित् नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा उक्त सम्मेलन एवं प्रदर्शनी हुने भएको हो ।
आयोजक संस्था एएमडिआरएफ आयुर्वेद चिकित्सा विधाको सर्वाङ्ग विकासमा लागिपरेको संस्था हो । उक्त संस्थाले आयुर्वेदको चिकित्सिय गुण समाज समक्ष पस्कन रक्तदान, स्वास्थ्य शिविर तथा विभिन्न सचेतनामूलक कार्यक्रम र क्रियाकलापहरु गर्दै आएको छ ।
नेपालको इतिहासमा आयुर्वेद क्षेत्रमा योगदान पुर्याउने राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय आयुर्वेदका हस्तीलाई सम्मान कार्यक्रम आयोजना यस संस्थाले गरेको छ । उपराष्ट्रपति तथा काठमाण्डौँ महानगरपालिका प्रमुखको उपस्थितिमा उक्त कार्यक्रम सम्पन्न भएको थियो । युवा अनुसन्धानकर्ता र उद्यमी पनि यस अवार्ड सेरेमोनीमा सम्मानित भएका थिए । कार्यक्रममा आफ्नो संस्थाको सूचनामूलक पत्रिकाको पनि विमोचन भएको थियो ।
यस वर्षको सम्मेलनको मूल नारा ‘कृत्रिम बुद्धिमताको युगमा आयुर्वेद जीवनशैली प्राप्त गर्नु’ रहेको छ । आयुर्वेद सिद्धान्तले रोगको उपचारमात्रलाई प्राथमिकतामा नराखेर स्वास्थ्य राम्रो राख्ने र दीर्घायु बनाउनेलाई पनि प्राथमिकतामा राख्छ । यस कार्यक्रमबाट हाम्रो शारीरिक,मानसिक र भावनात्मक स्वास्थ्यसम्बन्धी ज्ञान हासिल हुने आयोजकको दाबी छ ।
कार्यक्रममा उक्त सम्मेलनको बारेमा डा. विजेन्द्र साह, डा. साहारा श्रेष्ठ र डा. निर्मल भुषालले जानकारी दिएका थिए । सो क्रममा डा. साहारा श्रेष्ठले आयुर्वेदको अझै वृद्धिविकास होस भन्ने आफूहरुको चाहना रहेको डा. साहाराको भनाई छ । उनले आयुर्वेद औषधीबारे नकारात्मक सन्देश प्रवाह भैरहेको उल्लेख गर्दै त्यसलाई चिर्नको लागि पनि यो सम्मेलन फलदायी हुने दाबी गरिन् ।
एएमडिआरएफका अध्यक्ष डा. विजेन्द्र साहले आफूहरुको यो सम्मेलन पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय कार्यक्रम भएको सुनाए । उनले आफूहरुको संस्थाले आयुर्वेदको विकासको बारेमा वकालत र काम गरेको बताए । उनले नेपाल जडिबुटीको धनी देश भएको उल्लेख गरे ।
उनले नेपालका जडिबुटीका महत्वबारे नेपालीले थाहा पाउनुपर्नेमा जोड दिए । उनले नेपाल आयुर्वेद टुरिजमको हब हुनसक्ने पनि सम्भावना सुनाए । उनले नेपालमा सरकारले आयुर्वेदलाई त्यति प्राथमिकता नदिएको र बजेट पनि यथोचित प्रदान नगरेको गुनासो पोखे । उनले सम्मेलन आयुर्वेदको लागि कुम्भमेला नै हुने पनि जानकारी दिए । उनकाअनुसार सम्मेलनमा विभिन्न देशबाट ४ सय जना डेलिगेट्स आउन लागेको र नेपालबाट भने साँढे तीन सय जनाको प्रतिनिधित्व रहनेछ । तीन दिने सम्मेलनमा आयुर्वेदका विद्धानहरुले आ–आफ्नो रिसर्च पेपर पनि प्रस्तुत गर्ने उनले जनाए । सम्मेलनमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाललाई नै निम्तो गर्न लागिएको पनि उनले जनाए ।
यस्तै, डा. निर्मल भुषालले नेपाली भूमिमा यस्तो सम्मेलन हुनु खुशी र गौरवको विषय भएको बताए । यस्तो कार्यक्रम नेपाल सरकारले आफ्नो पहलमा गर्नुपर्ने थियो भन्ने उनको भनाई छ । सम्मेलनले नेपालको समग्र आयुर्वेदको उपस्थिति विश्वसामू देखाउने पनि उनको विश्वास छ । आयुर्वेद नेपालको देव भूमिमा उत्पति भएको र हजारौं वर्षदेखि नेपालका पूर्खाहरुले उपयोग गरेको तथ्यांक पेश गरे ।
