एजेन्सी, २ साउन । आज साउनको पहिलो सोमबार । शिवलाई यो दिन र महिना दुवै अति प्रिय छन्। शिव पुराणमा भनिएको छ कि यस दिन भगवान शिव र पार्वतीको पूजा गर्नाले मनोकामना पूरा हुन्छ। साउन महिना भगवान शिव र देवी पार्वतीसँग सम्बन्धित छ। त्यसैले महादेवलाई अति प्रिय छ।
माता सतीको जन्म पार्वतीको रूपमा हिमालयको पहाडी राज्यमा भएको थियो। उनले शिवलाई प्राप्त गर्न साउन महिनामा धेरै तपस्या गरेका थिए । देवीको तपस्याबाट प्रसन्न भएर शिवले पार्वतीको इच्छा पूरा गरी उनीसँग विवाह गरे। साउनमा नै भोलेनाथले पार्वतीलाई पत्नीको रूपमा प्राप्त गरेका थिए। त्यसैले यो महिना शिवलाई विशेष प्रिय मानिन्छ।
साउन सोमबार बिहान सबेरै उठ्नुपर्छ । यसपछि पानीमा कालो तिल मिसाएर नुहाउनुस् । त्यसपछि शिव मन्दिर जानुहोस्। सबैभन्दा पहिले गणेशको पूजा गर्नुहोस्। जलले शिवलिंगको अभिषेक। त्यसपछि शिवलिंगमा बिल्वको पात र मदारको फूल चढाउनुपर्छ। शिव पुराणका अनुसार यी फूल र अक्षरहरू चढाउँदा मात्र पूजाको पूर्ण फल प्राप्त हुन्छ। त्यसपछि पवित्र धागो अर्पण गर्नुहोस्।
शिवलिंग बनाउनुहोस्। यसपछि धूप बालेर आरती गर्नुहोस्। आरती पछि पूजामा भएको गल्तीको लागि माफी माग्नु पर्छ। विवाहितहरूले जीवनसाथीसँगै शिव र माता पार्वतीको पूजा गर्नुपर्छ । उपासनाभरि “ओम उमामहेश्वराभ्यम् नमः“ मन्त्रको जप गर्नुहोस्।
विवाहित महिलाले श्रीमानको दीर्घायु र सुस्वास्थ्यको कामना गर्दै साउन सोमबार व्रत बस्ने गर्दछन् । व्रत बस्ने महिलाहरू सोमबार बिहान सबेरै उठ्छन् र नुहाएर पूरा मेकअप गर्छन्। त्यसपछि उनीहरु शिव मन्दिरमा गएर शिव र माता पार्वतीको पूजा गर्छन् । व्रत बस्ने कसम लिन्छिन् । महिलाहरूले पार्वतीलाई मह चढाउँछन्।
साउन सोमबारको दिन विपन्नलाई अन्न र धन दान गर्ने चलन पनि शास्त्रमा उल्लेख छ । यस दिन छाता, लुगा र जुत्ता पनि दान गर्न सकिन्छ । यस पर्वमा नदी वा पोखरीमा माछालाई पीठोको गोला खुवाउनुपर्छ । गाई र गोरुलाई हरियो घाँस खुवाउने ।
